Pamiętacie kolejki w czasach PRL w Raciborzu?

Pamiętasz kolejki, w jakich godzinami czekało się na mięso przed sklepami na ulicy Opawskiej albo Londzina? Albo to, jak trzeba było dźwigać powiązane sznurkiem książki i gazety, by dostać papier toaletowy albo poezję Mickiewicza? Codzienne życie raciborzan w czasach PRL-u na swoich fotografiach uwiecznił Bolesław Stachow, artysta fotograf z Raciborza, autor ponad 20 wystaw indywidualnych, krajowych i zagranicznych, a także zdjęć do wielu albumów o Raciborszczyźnie.

Archiwalne zdjęcia autorstwa Bolesława Stachowa, który od lat 60-tych związany jest z działalnością kulturalną Raciborza będziemy co piątek publikować na łamach Dziennika Zachodniego! Na unikalnych fotografiach zobaczysz, jak budowano raciborskie osiedla i odsłaniano pomniki. Być może odnajdziesz się na którymś ze zdjęć, na przykład w momencie, gdy stojąc w kolejce po mięso, uczysz się do egzaminu…

Pana fotoreportaż pochodzi z 1986 roku. Robił pan zdjęcia, zamiast stać w kolejce po mięso?

Nie, to nie jest tak, że specjalnie poszedłem do mięsnego na Opawskiej po to, by zrobić zdjęcia. Ja też stałem w tej kolejce. Tylko wróciłem do domu po aparat, bo pomyślałem sobie, że skoro tak długo stoję, to muszę zrobić jakąś pamiątkę. I mam tylko dwie takie kolejki uwiecznione. Ludzie niechętnie pozowali do zdjęć, bo jak widzieli kogoś z aparatem, to się bali. Nie wiedzieli, czy to nie jest ktoś z milicji, jakiś ubek...

Na jednym ze zdjęć widać puste haki…

Mięso wykładano dopiero w południe, ale ludzie stali od rana, żeby coś dostać. Matki z dziećmi miały pierwszeństwo. One stawały jako pierwsze, bez kolejki, ale musiały te dzieci tam mieć. Na zdjęciach widać, jaki to był wysiłek - trzymać dziecko przez tyle godzin na rękach. Czasami po to, żeby być pierwszym, brało się to dziecko z łóżeczka, gdy na dworze było jeszcze ciemno.

Zanim wyłożono mięso, było sporo czasu na rozmowy…

I na przykład na naukę do egzaminu. Na zdjęciach rozgrywają się różne sceny. Widać, jak ludzie dzielą się kartkami. Jak pieczołowicie były one przechowywane. Jak uważano, żeby taka kartka gdzieś nie zniknęła.

Po strojach widać, że w kolejce stali prawie wszyscy, biedniejsi, lepiej sytuowani

Ale przed charakterystycznym sklepem na Opawskiej (budynek ozdobiony głowami zwierząt, dziś sprzedawane są tam kwiaty) nie stali wszyscy. Ci z "komitetu", z partii, zaopatrywali się w sklepie przy więzieniu na dzisiejszej ulicy Eichendorffa. Zwykli ludzie chodzili po mięso na Opawską albo mięsnego, który znajdował się na rogu Stalmacha i Londzina. Tam też stawałem w kolejce. Zresztą jeździłem też do Rybnika, bo w Rybniku było lepsze zaopatrzenie. Pamiętam sklep dla górników, który znajdował się na rogu ulic w centrum, w miejscu, gdzie z rynku wychodzi się w kierunku Focusa.